Na de hype van ChatGPT in 2023, volgen nieuwe digitale ontwikkelingen elkaar nog steeds op. Per 21 mei 2024 ligt er ook meer Europese wetgeving: de Europese Raad heeft goedkeuring gegeven aan de AI Act. Deze AI Act reguleert het gebruik van Artificial Intelligence (AI) en vereist dat risico's voor de mens wordt geminimaliseerd. We zien dat onze zorgklanten informatieanalyses voor Artificial Intelligence applicaties voorzichtig opstarten. In pilots experimenteren onze klanten én EPD/ECD leveranciers met chatbot functionaliteiten.
In deze blog stippen we een aantal ontwikkelingen en voorbeelden aan die wij als FITZ Zorg in de praktijk tegenkomen.
Digitrends
Door technische ontwikkelingen zijn mogelijkheden in applicaties toegenomen. Een korte blik op de ontwikkelingen door de jaren heen.
Het nabootsen van menselijke vaardigheden zoals leren, plannen, redeneren anticiperen en beslissen met een computersysteem bestaat al sinds 1950 (Turing). De groei in rekenkracht en dataopslag heeft het praktische nut sterk vergroot. Ook wet- en regelgeving rondom AVG, vraag om meer verantwoording en gegevensuitwisseling heeft de digitalisering vergroot. Sinds 1956 bestaat de term kunstmatige intelligentie/artificial intelligence.
In de zorg wordt al sinds 1965 een probleemoplossend expertsysteem genaamd Dendral (MYCIN) gebruikt ten behoeve van chemische analyse. Daarnaast werd AI ook al ingezet bij analyse van grote datasets voor met name onderzoeksdoeleinden. Inmiddels is AI ook in de beeldvorming, zoals het beoordelen van MRI’s, steeds normaler.
Digitalisering is een oplossing voor veel thema’s in de zorg: kostenbesparing, personeelstekort en patiënttevredenheid. Toch gaat de adoptie erg traag. Zorg is mensenwerk en er is een natuurlijk wantrouwen tegen digitalisering. Zorgmedewerkers zijn niet altijd voldoende digivaardig. Begrijpen niet wat het kan bieden en er is angst voor risico’s rondom patiëntgegevens. Om hierbij te helpen is het programma “Digivaardig in de zorg” in 2018 gestart.
Microsoft 365 en Copilot
Ook Microsoft is ingestapt in de ontwikkelingen van veilige applicaties en dataopslag in de Cloud. Door de komst van Microsoft 365 en standaard online applicaties, zijn stappen gezet in het digitaal samenwerken. Door bestanden te delen, wordt het samenwerken in één origineel bestand gestimuleerd. Dit is duurzamer en bespaart administratieve handelingen. In de zorg is Corona een enabler geweest voor het samenwerken op afstand. Door te werken met videobellen in Teams (of Zoom) konden behandelingen toch doorgang vinden.
Begin 2024 heeft Microsoft de applicatie Copilot uitgebracht. Dit zorgt ervoor dat AI ondersteuning makkelijk bereikbaar is geworden. De gratis versie is te benaderen via deze link. Afhankelijk van het type abonnement (en keuzes vanuit ICT) is het via een integratie in M365 binnen zorgorganisaties beschikbaar.
Copilot biedt efficiency mogelijkheden door taken te automatiseren waardoor tijd bespaard wordt. Ook is het mogelijk kwaliteit te vergroten door gegevens geautomatiseerd te analyseren en advies te geven. Sta wel goed stil bij de beveiliging: zorg dat toegangsrechten goed staan en dat er beleid en instructie voor het gebruik beschikbaar is. En let op, door gebruik van de functionaliteittranscriptie wordt ook letterlijk álles wat gezegd wordt, opgeslagen.
Toepassingen Copilot
Binnen ons werkveld van de zorg heeft Copilot op meerdere aspecten potentiële voordelen:
• Verminderen administratieve lasten: (repeterende) taken uit handen nemen. Denk aan het schrijven van samenvattingen en opstellen van notities.
• Optimalisatie communicatie: ondersteunen bij het formuleren van teksten in verslagen en e-mails. Passend bij de behoefte, het kennisniveau én de taal van de patiënt.
• Ondersteunen besluitvorming: door relevante medische wetenschappelijke informatie, zoals protocollen en richtlijnen, op te halen.
• Creatieve voorzetten: maken van presentaties op basis van je wensen en beschikbare informatie.
• Agenda voorstellen: opzetten van de agenda bij multidisciplinaire overleggen
De praktische invoering binnen de organisatie zal goed planmatig begeleid moeten worden. Onderdeel van de implementatie moet zijn creëren van randvoorwaarden, vaststellen daadwerkelijke praktische toepassingen en kennisdeling. Vroegtijdig een informatiemanager of informatieanalist betrekken is onontbeerlijk.
AI in EPD’s
Ook leveranciers ontwikkelen (koppelingen met) AI functionaliteiten in hun EPD of ECD om zorgverleners te ondersteunen.
De meest voorkomende ondersteuning zit op het vlak van rapportage (decursus). Via de app en/of webversie kunnen teksten ingesproken worden en direct omgezet naar een verslag. Cruciaal hierbij is dat AI gebruikt wordt die bekend is met medische termen. Een voorbeeld is het EPD ONS in combinatie met spraak gestuurd rapporteren van Attendi. Een andere oplossing is beschikbaar voor het EPD Medicore. Middels samenwerking met Discovery komen veelgebruikte standaard teksten/tags beschikbaar die aangeklikt kunnen worden tbv verslaglegging. Maar het biedt meer: geavanceerde functionaliteiten zoals behandelplan en uitkomstvoorspellingen.
In het EPD HIX zit Chatbot Maya geïntegreerd. Deze chatbot beantwoordt vragen van patiënten door informatie uit het dossier te halen. De zorgverlener hoeft vervolgens alleen het antwoord te controleren. AI heeft er meer tijd voor dan de zorgverlener wat ervoor zorgt dat antwoorden informatiever, uitgebreider en empatischer zijn. Zie als voorbeeld UMCG.
Nieuwsgierig?
Conclusie, gezien alle uitdagingen in de zorg is er sprake van een diginoodzaak. De ontwikkelingen gaan door en bieden veel voordelen. Ga er dus mee aan de slag! We komen graag meedenken met wat AI in de zorg jouw organisatie kan brengen. Concrete zinvolle oplossingen zijn ook in de zorg beschikbaar. Ze dragen bij aan het oplossen van onze uitdagingen in de zorg. Zorg dat je aangehaakt blijft. Onze tip: volg de gratis cursus AI in de Zorg.
